11 Μαρτίου 2007

Για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι άνθρωποι που ζούσαν στο νησί είχαν διανοίξει και χτίσει με πέτρες διάφορα πηγάδια (έχω βρεί 5 ως τώρα). Αν και πολύ παράξενο για ένα νησί που το ύψος του από τη θάλασσα σε ελάχιστα σημεία ξεπερνάει τα 10 μ (μέγιστο 17), τα πηγάδια αυτά κρατούσαν πολύτιμο νερό, αν και -εκτιμώ-ελαφρώς υφάλμυρο. Ακόμη, επειδή τα ηφαιστειακά εδάφη δεν στραγγίζουν καλά, σε δυο σημεία το νερό της βροχής λίμναζε επιφανειακά και σχημάτιζε δυο μικρά τέλματα (0.5 και 1 στρέμμα αντίστοιχα) που στέγνωναν νωρίς το καλοκαίρι. Με άλλα λόγια δυο εποχιακούς υγρότοπους. Τούτη την άνοιξη με την αναβροχιά του φετεινού χειμώνα και οι δυο είναι εντελώς στεγνοί. Στον έναν από αυτούς είχαν φτιάξει, ποιος ξέρει πότε, μια ημικυκλική κατασκευή με πέτρες για καραούλι. Να κρύβονται για να τουφεκίσουν την τυχαία πάπια (ναι, περνούν και πάπιες, χτες είδα ένα ζευγάρι Πρασινοκέφαλες) γιατί το κρέας ήταν πολύτιμο και δυσεύρετο. Στον άλλο ανακάλυψα κάτι που δεν περίμενα: ολόκληρο τον σκελετό ενός κύκνου. Προφανώς είχε αφήσει εκεί την τελευταία του πνοή από την πείνα, τη δίψα, το κρύο , την εξάντληση, ποιος ξέρει; ποια κακοκαιρία, ποιες συνθήκες τον έφεραν εδώ;

Αν και η εικόνα που έχουμε για τα νησιά μας είναι αυτή του ξερού βράχου και των φρυγάνων, στα νησιά υπάρχουν υγρότοποι. Και μάλιστα πολλοί, και μάλιστα -αν και κυρίως μικροί- εξαιρετικής σημασίας, για τον άνθρωπο και τα ζώα. Είναι κυρίως παράκτιοι, είναι πάνω από 300, είναι παραμελημένοι, χτίζονται και αποξηραίνονται ραγδαία, συνειδητά αλλά και εν αγνοία. Η διατήρηση των υγρότοπων αυτών είναι θέμα ζωτικής σημασίας με το οποίο κανείς δεν είχε ασχοληθεί σοβαρά ως τώρα. Οι υγρότοποι αυτοί όχι μόνο είναι αναντικατάστατοι κρίκοι στον κύκλο του νερού, αλλά είναι οι φυσικές εκείνες οντότητες που θα μας δώσουν το μέτρο για το αν θα μπορέσουμε τα επόμενα δύσκολα χρόνια -εν όψει της βίαιης κλιματικής αλλαγής- που έρχονται, να διαχειριστούμε σωστά, τους περιορισμένους φυσικούς πόρους των νησιών μας που ήδη κακοποιούμε. Η σημασία των υγροτόπων βέβαια για τα μεταναστευτικά πουλιά είναι ανυπολόγιστη. (Αλλά διαβάστε περισσότερα στη διεύθυνση www.wwf.gr για το Πρόγραμμα Προστασίας των Υγροτόπων του Αιγαίου που τρέχει τα τρία τελευταία χρόνια).

Τα μπωφόρια σήμερα συνέχισαν πιο ενισχυμένα. Οκτώ και παραπάνω. Τον περισσότερο χρόνο μου τον πέρασα μέσα, αλλά το απόγευμα έκανα τη γνωστή διαδρομή για μέτρηση πουλιών. Τα ίδια τα χτεσινά, μάλλον καθηλωμένα από τον καιρό. Είδα όμως σήμερα και έξι Αιγαιόγλαρους, αλλά και ένα θηλυκό Θαλασσοπρίστη Mergus serrator.